array:24 [
  "pii" => "S1695403323000395"
  "issn" => "16954033"
  "doi" => "10.1016/j.anpedi.2023.02.003"
  "estado" => "S300"
  "fechaPublicacion" => "2023-08-01"
  "aid" => "3412"
  "copyright" => "Asociación Española de Pediatría"
  "copyrightAnyo" => "2023"
  "documento" => "article"
  "crossmark" => 1
  "subdocumento" => "sco"
  "cita" => "An Pediatr (Barc). 2023;99:143-4"
  "abierto" => array:3 [
    "ES" => true
    "ES2" => true
    "LATM" => true
  ]
  "gratuito" => true
  "lecturas" => array:1 [
    "total" => 0
  ]
  "Traduccion" => array:1 [
    "en" => array:19 [
      "pii" => "S2341287923001588"
      "issn" => "23412879"
      "doi" => "10.1016/j.anpede.2023.02.024"
      "estado" => "S300"
      "fechaPublicacion" => "2023-08-01"
      "aid" => "3412"
      "copyright" => "Asociación Española de Pediatría"
      "documento" => "article"
      "crossmark" => 1
      "subdocumento" => "sco"
      "cita" => "An Pediatr (Barc). 2023;99:143-4"
      "abierto" => array:3 [
        "ES" => true
        "ES2" => true
        "LATM" => true
      ]
      "gratuito" => true
      "lecturas" => array:1 [
        "total" => 0
      ]
      "en" => array:10 [
        "idiomaDefecto" => true
        "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Images in Paediatrics</span>"
        "titulo" => "Esophageal atresia and airway malformations&#58; beyond tracheoesophageal fistula&#46; Atresia de es&#243;fago y malformaciones de la v&#237;a a&#233;rea&#58; m&#225;s all&#225; de la f&#237;stula traqueoesof&#225;gica"
        "tienePdf" => "en"
        "tieneTextoCompleto" => "en"
        "paginas" => array:1 [
          0 => array:2 [
            "paginaInicial" => "143"
            "paginaFinal" => "144"
          ]
        ]
        "contieneTextoCompleto" => array:1 [
          "en" => true
        ]
        "contienePdf" => array:1 [
          "en" => true
        ]
        "resumenGrafico" => array:2 [
          "original" => 0
          "multimedia" => array:8 [
            "identificador" => "fig0010"
            "etiqueta" => "Figure 2"
            "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA"
            "mostrarFloat" => true
            "mostrarDisplay" => false
            "figura" => array:1 [
              0 => array:4 [
                "imagen" => "gr2.jpeg"
                "Alto" => 758
                "Ancho" => 1340
                "Tamanyo" => 119779
              ]
            ]
            "detalles" => array:1 [
              0 => array:3 [
                "identificador" => "at0145"
                "detalle" => "Figure "
                "rol" => "short"
              ]
            ]
            "descripcion" => array:1 [
              "en" => "<p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">&#40;A&#41; Bronchoscopy images showing a subtle mucosal fold in the middle third and posterior wall of the trachea concealing a diverticulum measuring at least 1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm in diameter &#40;arrowhead&#41; and image showing tracheal trifurcation with an ectopic opening in the right lateral wall of the trachea &#40;arrow&#41;&#46; &#40;B&#41; The injection of contrast material evinced a tracheal bronchus that ended in the right upper lobe &#40;arrow&#41;&#44; ruling out tracheo-oesophageal fistula&#46;</p>"
            ]
          ]
        ]
        "autores" => array:1 [
          0 => array:2 [
            "autoresLista" => "Julio C&#233;sar Moreno-Alfonso, Alejandro Pe&#241;arrieta-Daher, Mario Pe&#241;a, Cristian Zalles-Vidal"
            "autores" => array:4 [
              0 => array:2 [
                "nombre" => "Julio C&#233;sar"
                "apellidos" => "Moreno-Alfonso"
              ]
              1 => array:2 [
                "nombre" => "Alejandro"
                "apellidos" => "Pe&#241;arrieta-Daher"
              ]
              2 => array:2 [
                "nombre" => "Mario"
                "apellidos" => "Pe&#241;a"
              ]
              3 => array:2 [
                "nombre" => "Cristian"
                "apellidos" => "Zalles-Vidal"
              ]
            ]
          ]
        ]
      ]
      "idiomaDefecto" => "en"
      "Traduccion" => array:1 [
        "es" => array:9 [
          "pii" => "S1695403323000395"
          "doi" => "10.1016/j.anpedi.2023.02.003"
          "estado" => "S300"
          "subdocumento" => ""
          "abierto" => array:3 [
            "ES" => true
            "ES2" => true
            "LATM" => true
          ]
          "gratuito" => true
          "lecturas" => array:1 [
            "total" => 0
          ]
          "idiomaDefecto" => "es"
          "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1695403323000395?idApp=UINPBA00005H"
        ]
      ]
      "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2341287923001588?idApp=UINPBA00005H"
      "url" => "/23412879/0000009900000002/v2_202403140552/S2341287923001588/v2_202403140552/en/main.assets"
    ]
  ]
  "itemSiguiente" => array:19 [
    "pii" => "S1695403323000413"
    "issn" => "16954033"
    "doi" => "10.1016/j.anpedi.2023.02.005"
    "estado" => "S300"
    "fechaPublicacion" => "2023-08-01"
    "aid" => "3414"
    "copyright" => "Asociaci&#243;n Espa&#241;ola de Pediatr&#237;a"
    "documento" => "article"
    "crossmark" => 1
    "subdocumento" => "sco"
    "cita" => "An Pediatr &#40;Barc&#41;. 2023;99:145"
    "abierto" => array:3 [
      "ES" => true
      "ES2" => true
      "LATM" => true
    ]
    "gratuito" => true
    "lecturas" => array:1 [
      "total" => 0
    ]
    "es" => array:10 [
      "idiomaDefecto" => true
      "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Im&#225;genes en pediatr&#237;a</span>"
      "titulo" => "Temblor del paladar en un adolescente"
      "tienePdf" => "es"
      "tieneTextoCompleto" => "es"
      "paginas" => array:1 [
        0 => array:1 [
          "paginaInicial" => "145"
        ]
      ]
      "titulosAlternativos" => array:1 [
        "en" => array:1 [
          "titulo" => "Palatal tremor in a teenager"
        ]
      ]
      "contieneTextoCompleto" => array:1 [
        "es" => true
      ]
      "contienePdf" => array:1 [
        "es" => true
      ]
      "autores" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "autoresLista" => "Marta Rodr&#237;guez-D&#237;az, M&#243;nica Hernando Cu&#241;ado, Elena Mar&#237;a Rinc&#243;n-L&#243;pez"
          "autores" => array:3 [
            0 => array:2 [
              "nombre" => "Marta"
              "apellidos" => "Rodr&#237;guez-D&#237;az"
            ]
            1 => array:2 [
              "nombre" => "M&#243;nica"
              "apellidos" => "Hernando Cu&#241;ado"
            ]
            2 => array:2 [
              "nombre" => "Elena Mar&#237;a"
              "apellidos" => "Rinc&#243;n-L&#243;pez"
            ]
          ]
        ]
      ]
    ]
    "idiomaDefecto" => "es"
    "Traduccion" => array:1 [
      "en" => array:9 [
        "pii" => "S2341287923001564"
        "doi" => "10.1016/j.anpede.2023.02.023"
        "estado" => "S300"
        "subdocumento" => ""
        "abierto" => array:3 [
          "ES" => true
          "ES2" => true
          "LATM" => true
        ]
        "gratuito" => true
        "lecturas" => array:1 [
          "total" => 0
        ]
        "idiomaDefecto" => "en"
        "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2341287923001564?idApp=UINPBA00005H"
      ]
    ]
    "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1695403323000413?idApp=UINPBA00005H"
    "url" => "/16954033/0000009900000002/v2_202403140519/S1695403323000413/v2_202403140519/es/main.assets"
  ]
  "itemAnterior" => array:19 [
    "pii" => "S1695403323000437"
    "issn" => "16954033"
    "doi" => "10.1016/j.anpedi.2023.02.007"
    "estado" => "S300"
    "fechaPublicacion" => "2023-08-01"
    "aid" => "3416"
    "copyright" => "Asociaci&#243;n Espa&#241;ola de Pediatr&#237;a"
    "documento" => "article"
    "crossmark" => 1
    "subdocumento" => "sco"
    "cita" => "An Pediatr &#40;Barc&#41;. 2023;99:141-2"
    "abierto" => array:3 [
      "ES" => true
      "ES2" => true
      "LATM" => true
    ]
    "gratuito" => true
    "lecturas" => array:1 [
      "total" => 0
    ]
    "es" => array:11 [
      "idiomaDefecto" => true
      "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Im&#225;genes en pediatr&#237;a</span>"
      "titulo" => "Modelo f&#225;cilmente reproducible para simular pericardiocentesis ecoguiada"
      "tienePdf" => "es"
      "tieneTextoCompleto" => "es"
      "paginas" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "paginaInicial" => "141"
          "paginaFinal" => "142"
        ]
      ]
      "titulosAlternativos" => array:1 [
        "en" => array:1 [
          "titulo" => "Easily constructed and low-cost ultrasound-guided pericardiocentesis simulation model"
        ]
      ]
      "contieneTextoCompleto" => array:1 [
        "es" => true
      ]
      "contienePdf" => array:1 [
        "es" => true
      ]
      "resumenGrafico" => array:2 [
        "original" => 0
        "multimedia" => array:7 [
          "identificador" => "fig0005"
          "etiqueta" => "Figura 1"
          "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA"
          "mostrarFloat" => true
          "mostrarDisplay" => false
          "figura" => array:1 [
            0 => array:4 [
              "imagen" => "gr1.jpeg"
              "Alto" => 678
              "Ancho" => 1340
              "Tamanyo" => 116449
            ]
          ]
          "descripcion" => array:1 [
            "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Construcci&#243;n del modelo de pericardiocentesis guiada por ultrasonido de tofu&#46; a&#41;<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Llenar un globo peque&#241;o &#40;5<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm de di&#225;metro&#41; con suero e introducirlo dentro de otro m&#225;s grande &#40;8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm de di&#225;metro&#41; que rellenaremos tambi&#233;n de suero mediante jeringa de 50<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml&#46; b&#41;<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Abrir un tofu firme y practicar un orificio con una cuchara de helado&#46;</p>"
          ]
        ]
      ]
      "autores" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "autoresLista" => "Daniel Palanca Arias, Marcos Clavero Adell, Ariadna Ayerza Casas, Victoria Estab&#233;n Boldova"
          "autores" => array:4 [
            0 => array:2 [
              "nombre" => "Daniel"
              "apellidos" => "Palanca Arias"
            ]
            1 => array:2 [
              "nombre" => "Marcos"
              "apellidos" => "Clavero Adell"
            ]
            2 => array:2 [
              "nombre" => "Ariadna"
              "apellidos" => "Ayerza Casas"
            ]
            3 => array:2 [
              "nombre" => "Victoria"
              "apellidos" => "Estab&#233;n Boldova"
            ]
          ]
        ]
      ]
    ]
    "idiomaDefecto" => "es"
    "Traduccion" => array:1 [
      "en" => array:9 [
        "pii" => "S2341287923001552"
        "doi" => "10.1016/j.anpede.2023.07.001"
        "estado" => "S300"
        "subdocumento" => ""
        "abierto" => array:3 [
          "ES" => true
          "ES2" => true
          "LATM" => true
        ]
        "gratuito" => true
        "lecturas" => array:1 [
          "total" => 0
        ]
        "idiomaDefecto" => "en"
        "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2341287923001552?idApp=UINPBA00005H"
      ]
    ]
    "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1695403323000437?idApp=UINPBA00005H"
    "url" => "/16954033/0000009900000002/v2_202403140519/S1695403323000437/v2_202403140519/es/main.assets"
  ]
  "es" => array:15 [
    "idiomaDefecto" => true
    "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Im&#225;genes en pediatr&#237;a</span>"
    "titulo" => "Atresia de es&#243;fago y malformaciones de la v&#237;a a&#233;rea&#58; m&#225;s all&#225; de la f&#237;stula traqueoesof&#225;gica"
    "tieneTextoCompleto" => true
    "paginas" => array:1 [
      0 => array:2 [
        "paginaInicial" => "143"
        "paginaFinal" => "144"
      ]
    ]
    "autores" => array:1 [
      0 => array:4 [
        "autoresLista" => "Julio C&#233;sar Moreno-Alfonso, Alejandro Pe&#241;arrieta-Daher, Mario Pe&#241;a, Cristian Zalles-Vidal"
        "autores" => array:4 [
          0 => array:4 [
            "nombre" => "Julio C&#233;sar"
            "apellidos" => "Moreno-Alfonso"
            "email" => array:1 [
              0 => "juliomoreno.md@gmail.com"
            ]
            "referencia" => array:2 [
              0 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>"
                "identificador" => "aff0005"
              ]
              1 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">&#42;</span>"
                "identificador" => "cor0005"
              ]
            ]
          ]
          1 => array:3 [
            "nombre" => "Alejandro"
            "apellidos" => "Pe&#241;arrieta-Daher"
            "referencia" => array:1 [
              0 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>"
                "identificador" => "aff0010"
              ]
            ]
          ]
          2 => array:3 [
            "nombre" => "Mario"
            "apellidos" => "Pe&#241;a"
            "referencia" => array:1 [
              0 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>"
                "identificador" => "aff0015"
              ]
            ]
          ]
          3 => array:3 [
            "nombre" => "Cristian"
            "apellidos" => "Zalles-Vidal"
            "referencia" => array:1 [
              0 => array:2 [
                "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>"
                "identificador" => "aff0010"
              ]
            ]
          ]
        ]
        "afiliaciones" => array:3 [
          0 => array:3 [
            "entidad" => "Cirug&#237;a Pedi&#225;trica&#44; Hospital Universitario de Navarra&#44; Pamplona&#44; Espa&#241;a"
            "etiqueta" => "a"
            "identificador" => "aff0005"
          ]
          1 => array:3 [
            "entidad" => "Cirug&#237;a Neonatal&#44; Hospital Infantil de M&#233;xico Federico G&#243;mez&#44; Ciudad de M&#233;xico&#44; M&#233;xico"
            "etiqueta" => "b"
            "identificador" => "aff0010"
          ]
          2 => array:3 [
            "entidad" => "Cirug&#237;a de T&#243;rax y Endoscopia Pedi&#225;trica&#44; Hospital Infantil de M&#233;xico Federico G&#243;mez&#44; Ciudad de M&#233;xico&#44; M&#233;xico"
            "etiqueta" => "c"
            "identificador" => "aff0015"
          ]
        ]
        "correspondencia" => array:1 [
          0 => array:3 [
            "identificador" => "cor0005"
            "etiqueta" => "&#8270;"
            "correspondencia" => "Autor para correspondencia&#46;"
          ]
        ]
      ]
    ]
    "titulosAlternativos" => array:1 [
      "en" => array:1 [
        "titulo" => "Esophageal atresia and airway malformations&#58; Beyond tracheoesophageal fistula"
      ]
    ]
    "resumenGrafico" => array:2 [
      "original" => 0
      "multimedia" => array:7 [
        "identificador" => "fig0005"
        "etiqueta" => "Figura 1"
        "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA"
        "mostrarFloat" => true
        "mostrarDisplay" => false
        "figura" => array:1 [
          0 => array:4 [
            "imagen" => "gr1.jpeg"
            "Alto" => 1044
            "Ancho" => 1005
            "Tamanyo" => 156363
          ]
        ]
        "descripcion" => array:1 [
          "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Sonda orog&#225;strica en el bols&#243;n esof&#225;gico superior a nivel de T2 &#40;flecha&#41;&#46; Obs&#233;rvese la ausencia de gas en el est&#243;mago&#46;</p>"
        ]
      ]
    ]
    "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Reci&#233;n nacida a t&#233;rmino de 2 d&#237;as de vida&#44; con antecedente de polihidramnios grave y derivada por atresia esof&#225;gica &#40;AE&#41; &#40;<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0005">fig&#46; 1</a>&#41;&#46; Tras descartar malformaciones asociadas se realiz&#243; broncoscopia que revel&#243; un divert&#237;culo en la pared traqueal posterior y un tercer orificio junto a la carina &#40;<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0010">fig&#46; 2</a>A&#41;&#46; En ausencia de aire g&#225;strico que sugiriera una f&#237;stula traqueoesof&#225;gica &#40;FTE&#41;&#44; se inyect&#243; contraste hidrosoluble a trav&#233;s del orificio identificando un bronquio traqueal asociado a AE tipo I &#40;<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0010">fig&#46; 2</a>B&#59; <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#sec0010">video</a>&#41;&#44; realizando posteriormente una gastrostom&#237;a&#46; A la espera de una anastomosis esof&#225;gica&#44; la paciente ha permanecido sin s&#237;ntomas respiratorios&#46;</p><elsevierMultimedia ident="fig0005"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="fig0010"></elsevierMultimedia><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La AE tiene una incidencia de 1&#47;4&#46;000 reci&#233;n nacidos vivos y en el 37&#37; de los casos asocia malformaciones intrator&#225;cicas&#46; En el tracto respiratorio&#44; la FTE es la anomal&#237;a m&#225;s frecuente &#40;84-90&#37;&#41;&#44; pero puede haber agenesia lobar&#44; aplasia pulmonar&#44; entre otras<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0025"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>&#46; A la fecha hay escasos reportes de bronquios traqueales en AE &#40;&#8776;<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>4&#37;&#41;&#44; y hasta donde sabemos&#44; ninguno asociado a divert&#237;culo traqueal<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0025"><span class="elsevierStyleSup">1&#44;2</span></a>&#46; El bronquio traqueal puede confundirse con una FTE durante la broncoscopia&#44; de ah&#237; la importancia de valorar la gravedad del polihidramnios y la presencia de aire en c&#225;mara g&#225;strica<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0035"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>&#46; Los estudios contrastados pueden ser &#250;tiles en esta situaci&#243;n&#46; En esta misma l&#237;nea&#44; se ha estudiado el papel de la reconstrucci&#243;n tomogr&#225;fica tridimensional preoperatoria en estos pacientes&#44; lo cual permitir&#237;a identificar algunas malformaciones inadvertidas&#44; aunque esto no ha demostrado un impacto significativo en la planeaci&#243;n quir&#250;rgica y s&#237; una exposici&#243;n a dosis elevadas de radiaci&#243;n ionizante &#40;media 1&#44;79<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mSv&#41;<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0040"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a>&#46;</p></span>"
    "pdfFichero" => "main.pdf"
    "tienePdf" => true
    "apendice" => array:1 [
      0 => array:1 [
        "seccion" => array:1 [
          0 => array:4 [
            "apendice" => "<p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall"><elsevierMultimedia ident="upi0005"></elsevierMultimedia></p>"
            "etiqueta" => "Anexo A"
            "titulo" => "Material adicional"
            "identificador" => "sec0010"
          ]
        ]
      ]
    ]
    "multimedia" => array:3 [
      0 => array:7 [
        "identificador" => "fig0005"
        "etiqueta" => "Figura 1"
        "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA"
        "mostrarFloat" => true
        "mostrarDisplay" => false
        "figura" => array:1 [
          0 => array:4 [
            "imagen" => "gr1.jpeg"
            "Alto" => 1044
            "Ancho" => 1005
            "Tamanyo" => 156363
          ]
        ]
        "descripcion" => array:1 [
          "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Sonda orog&#225;strica en el bols&#243;n esof&#225;gico superior a nivel de T2 &#40;flecha&#41;&#46; Obs&#233;rvese la ausencia de gas en el est&#243;mago&#46;</p>"
        ]
      ]
      1 => array:7 [
        "identificador" => "fig0010"
        "etiqueta" => "Figura 2"
        "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA"
        "mostrarFloat" => true
        "mostrarDisplay" => false
        "figura" => array:1 [
          0 => array:4 [
            "imagen" => "gr2.jpeg"
            "Alto" => 758
            "Ancho" => 1340
            "Tamanyo" => 119779
          ]
        ]
        "descripcion" => array:1 [
          "es" => "<p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">A&#41; Broncoscopia que muestra un pliegue mucoso sutil en el tercio medio y pared posterior de la tr&#225;quea que oculta un divert&#237;culo de menos de 1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm de di&#225;metro &#40;punta de flecha&#41; e imagen de trifurcaci&#243;n traqueal con un orificio ect&#243;pico en la pared lateral derecha de la tr&#225;quea &#40;flecha&#41;&#46; B&#41; La inyecci&#243;n de contraste document&#243; un bronquio traqueal que desemboca en el l&#243;bulo superior derecho &#40;flecha&#41;&#44; descartando una f&#237;stula traqueoesof&#225;gica&#46;</p>"
        ]
      ]
      2 => array:5 [
        "identificador" => "upi0005"
        "tipo" => "MULTIMEDIAECOMPONENTE"
        "mostrarFloat" => false
        "mostrarDisplay" => true
        "Ecomponente" => array:3 [
          "fichero" => "mmc1.mp4"
          "ficheroTamanyo" => 9584330
          "Video" => array:2 [
            "mp4" => array:5 [
              "fichero" => "mmc1.m4v"
              "poster" => "mmc1.jpg"
              "tiempo" => 0
              "alto" => 0
              "ancho" => 0
            ]
            "flv" => array:5 [
              "fichero" => "mmc1.flv"
              "poster" => "mmc1.jpg"
              "tiempo" => 0
              "alto" => 0
              "ancho" => 0
            ]
          ]
        ]
      ]
    ]
    "bibliografia" => array:2 [
      "titulo" => "Bibliograf&#237;a"
      "seccion" => array:1 [
        0 => array:2 [
          "identificador" => "bibs0015"
          "bibliografiaReferencia" => array:4 [
            0 => array:3 [
              "identificador" => "bib0025"
              "etiqueta" => "1"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Bronchopulmonary and vascular anomalies are frequent in children with oesophageal atresia"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => true
                          "autores" => array:6 [
                            0 => "S&#46; Lejeune"
                            1 => "A&#46; Le Mee"
                            2 => "L&#46; Petyt"
                            3 => "A&#46; Hutt"
                            4 => "R&#46; Sfeyr"
                            5 => "L&#46; Michaud"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "doi" => "10.1111/apa.15086"
                      "Revista" => array:6 [
                        "tituloSerie" => "Acta Paediatr&#46;"
                        "fecha" => "2020"
                        "volumen" => "109"
                        "paginaInicial" => "1221"
                        "paginaFinal" => "1228"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31710383"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            1 => array:3 [
              "identificador" => "bib0030"
              "etiqueta" => "2"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Bronchoscopy in newborns with esophageal atresia"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:5 [
                            0 => "A&#46; Pigna"
                            1 => "A&#46; Gentili"
                            2 => "V&#46; Landuzzi"
                            3 => "M&#46; Lima"
                            4 => "S&#46; Baroncini"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:1 [
                      "Revista" => array:5 [
                        "tituloSerie" => "Pediatr Med Chir&#46;"
                        "fecha" => "2002"
                        "volumen" => "24"
                        "paginaInicial" => "297"
                        "paginaFinal" => "301"
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            2 => array:3 [
              "identificador" => "bib0035"
              "etiqueta" => "3"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Tracheal bronchus diagnosed in children undergoing flexible bronchoscopy"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:6 [
                            0 => "E&#46; P&#233;rez"
                            1 => "P&#46; Caro"
                            2 => "A&#46;I&#46; Valdivielso"
                            3 => "S&#46; Sanch&#237;s"
                            4 => "Y&#46; Mart&#237;nez"
                            5 => "J&#46; P&#233;rez"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "doi" => "10.1016/j.prrv.2018.03.009"
                      "Revista" => array:6 [
                        "tituloSerie" => "Paediatr Respir Rev&#46;"
                        "fecha" => "2018"
                        "volumen" => "28"
                        "paginaInicial" => "26"
                        "paginaFinal" => "30"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29914745"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
            3 => array:3 [
              "identificador" => "bib0040"
              "etiqueta" => "4"
              "referencia" => array:1 [
                0 => array:2 [
                  "contribucion" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "titulo" => "Role of preoperative 3<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>D CT reconstruction for evaluation of patients with esophageal atresia and tracheoesophageal fistula"
                      "autores" => array:1 [
                        0 => array:2 [
                          "etal" => false
                          "autores" => array:4 [
                            0 => "S&#46;K&#46; Mahalik"
                            1 => "K&#46;S&#46; Sodhi"
                            2 => "K&#46;L&#46; Narasimhan"
                            3 => "K&#46;L&#46;N&#46; Rao"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                  "host" => array:1 [
                    0 => array:2 [
                      "doi" => "10.1007/s00383-012-3111-9"
                      "Revista" => array:6 [
                        "tituloSerie" => "Pediatr Surg Int&#46;"
                        "fecha" => "2012"
                        "volumen" => "28"
                        "paginaInicial" => "961"
                        "paginaFinal" => "966"
                        "link" => array:1 [
                          0 => array:2 [
                            "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22722826"
                            "web" => "Medline"
                          ]
                        ]
                      ]
                    ]
                  ]
                ]
              ]
            ]
          ]
        ]
      ]
    ]
    "agradecimientos" => array:1 [
      0 => array:4 [
        "identificador" => "xack733975"
        "titulo" => "Agradecimientos"
        "texto" => "<p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">A Katherine Bautista &#40;MD&#41;&#44; Mar&#237;a Lourdes Mel&#233;ndez &#40;MD&#41;&#44; Miguel Astudillo &#40;MD&#41; y Alex V&#225;squez &#40;MD&#41; por su colaboraci&#243;n en la adquisici&#243;n de las fotograf&#237;as e intervenciones quir&#250;rgicas del paciente&#46;</p>"
        "vista" => "all"
      ]
    ]
  ]
  "idiomaDefecto" => "es"
  "url" => "/16954033/0000009900000002/v2_202403140519/S1695403323000395/v2_202403140519/es/main.assets"
  "Apartado" => array:4 [
    "identificador" => "14286"
    "tipo" => "SECCION"
    "es" => array:2 [
      "titulo" => "Im&#225;genes en pediatr&#237;a"
      "idiomaDefecto" => true
    ]
    "idiomaDefecto" => "es"
  ]
  "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/16954033/0000009900000002/v2_202403140519/S1695403323000395/v2_202403140519/es/main.pdf?idApp=UINPBA00005H&text.app=https://analesdepediatria.org/"
  "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1695403323000395?idApp=UINPBA00005H"
]
Compartir
Información de la revista
Vol. 99. Núm. 2.
Páginas 143-144 (agosto 2023)
Vol. 99. Núm. 2.
Páginas 143-144 (agosto 2023)
Imágenes en pediatría
Acceso a texto completo
Atresia de esófago y malformaciones de la vía aérea: más allá de la fístula traqueoesofágica
Esophageal atresia and airway malformations: Beyond tracheoesophageal fistula
Visitas
8382
Julio César Moreno-Alfonsoa,
Autor para correspondencia
juliomoreno.md@gmail.com

Autor para correspondencia.
, Alejandro Peñarrieta-Daherb, Mario Peñac, Cristian Zalles-Vidalb
a Cirugía Pediátrica, Hospital Universitario de Navarra, Pamplona, España
b Cirugía Neonatal, Hospital Infantil de México Federico Gómez, Ciudad de México, México
c Cirugía de Tórax y Endoscopia Pediátrica, Hospital Infantil de México Federico Gómez, Ciudad de México, México
Este artículo ha recibido
Información del artículo
Texto completo
Bibliografía
Descargar PDF
Estadísticas
Figuras (2)
Material adicional (1)
Texto completo

Recién nacida a término de 2 días de vida, con antecedente de polihidramnios grave y derivada por atresia esofágica (AE) (fig. 1). Tras descartar malformaciones asociadas se realizó broncoscopia que reveló un divertículo en la pared traqueal posterior y un tercer orificio junto a la carina (fig. 2A). En ausencia de aire gástrico que sugiriera una fístula traqueoesofágica (FTE), se inyectó contraste hidrosoluble a través del orificio identificando un bronquio traqueal asociado a AE tipo I (fig. 2B; video), realizando posteriormente una gastrostomía. A la espera de una anastomosis esofágica, la paciente ha permanecido sin síntomas respiratorios.

Figura 1.

Sonda orogástrica en el bolsón esofágico superior a nivel de T2 (flecha). Obsérvese la ausencia de gas en el estómago.

(0.15MB).
Figura 2.

A) Broncoscopia que muestra un pliegue mucoso sutil en el tercio medio y pared posterior de la tráquea que oculta un divertículo de menos de 1cm de diámetro (punta de flecha) e imagen de trifurcación traqueal con un orificio ectópico en la pared lateral derecha de la tráquea (flecha). B) La inyección de contraste documentó un bronquio traqueal que desemboca en el lóbulo superior derecho (flecha), descartando una fístula traqueoesofágica.

(0.11MB).

La AE tiene una incidencia de 1/4.000 recién nacidos vivos y en el 37% de los casos asocia malformaciones intratorácicas. En el tracto respiratorio, la FTE es la anomalía más frecuente (84-90%), pero puede haber agenesia lobar, aplasia pulmonar, entre otras1. A la fecha hay escasos reportes de bronquios traqueales en AE (≈4%), y hasta donde sabemos, ninguno asociado a divertículo traqueal1,2. El bronquio traqueal puede confundirse con una FTE durante la broncoscopia, de ahí la importancia de valorar la gravedad del polihidramnios y la presencia de aire en cámara gástrica3. Los estudios contrastados pueden ser útiles en esta situación. En esta misma línea, se ha estudiado el papel de la reconstrucción tomográfica tridimensional preoperatoria en estos pacientes, lo cual permitiría identificar algunas malformaciones inadvertidas, aunque esto no ha demostrado un impacto significativo en la planeación quirúrgica y sí una exposición a dosis elevadas de radiación ionizante (media 1,79mSv)4.

Agradecimientos

A Katherine Bautista (MD), María Lourdes Meléndez (MD), Miguel Astudillo (MD) y Alex Vásquez (MD) por su colaboración en la adquisición de las fotografías e intervenciones quirúrgicas del paciente.

Bibliografía
[1]
S. Lejeune, A. Le Mee, L. Petyt, A. Hutt, R. Sfeyr, L. Michaud, et al.
Bronchopulmonary and vascular anomalies are frequent in children with oesophageal atresia.
Acta Paediatr., 109 (2020), pp. 1221-1228
[2]
A. Pigna, A. Gentili, V. Landuzzi, M. Lima, S. Baroncini.
Bronchoscopy in newborns with esophageal atresia.
Pediatr Med Chir., 24 (2002), pp. 297-301
[3]
E. Pérez, P. Caro, A.I. Valdivielso, S. Sanchís, Y. Martínez, J. Pérez.
Tracheal bronchus diagnosed in children undergoing flexible bronchoscopy.
Paediatr Respir Rev., 28 (2018), pp. 26-30
[4]
S.K. Mahalik, K.S. Sodhi, K.L. Narasimhan, K.L.N. Rao.
Role of preoperative 3D CT reconstruction for evaluation of patients with esophageal atresia and tracheoesophageal fistula.
Pediatr Surg Int., 28 (2012), pp. 961-966
Copyright © 2023. Asociación Española de Pediatría
Descargar PDF
Idiomas
Anales de Pediatría
Opciones de artículo
Herramientas
Material suplementario